Thứ Bảy, 3 tháng 8, 2013

Chính phủ Bồ Đào Nha xúc tiến cải phong phú cách

Thành phố cổ kính Xê-tri-ban ở phía nam thủ đô Li-xbon là điểm đến của nhiều du khách châu Âu.

Nhằm khôi phục lòng tin với người dân sau khi Bồ Đào Nha rơi vào cuộc khủng hoảng chính trị do dị đồng sâu sắc về chính sách "thắt lưng buộc bụng" của chính phủ, Thủ tướng nước này P.Cô-en-hô cam kết quyết tâm tiếp chuyện theo đuổi cách tân để đáp ứng yêu cầu của các chủ nợ quốc tế, song song bác bỏ khả năng tổ chức một cuộc bầu cử sớm, khẳng định chính phủ sẽ tiếp tục tại nhiệm cho tới hết nhiệm kỳ, nhằm đảm bảo đưa Bồ Đào Nha thoát khỏi khủng hoảng.

Trong một động thái quyết định, Tổng thống Bồ Đào Nha A.Xin-va tuyên bố ủng hộ Chính phủ liên minh trung hữu của Thủ tướng Bồ Đào Nha P.Cô-en-hô và khẳng định, chính phủ bây chừ sẽ tiếp cầm quyền cho đến hết nhiệm kỳ năm 2015. Sự ủng hộ có tính quyết định của Tổng thống Bồ Đào Nha đã giúp khai thông những bế tắc chính trị khi liên minh cầm quyền và phe đối chọi chẳng thể đạt thỏa hiệp về đường lối kinh tế, dẫn đến phải tổ chức bỏ phiếu bất tín nhiệm chính phủ ngày 18-7 vừa qua. Đối với yêu cầu giải thể chính phủ của đảng Xã hội đối lập (đảng Xanh), Thủ tướng Bồ Đào Nha cho rằng, bầu cử sớm giờ không phải là giải pháp cho những vấn đề mà Li-xbon đang phải đối mặt. Đó là thuyết phục bộ ba chủ nợ gồm liên hợp châu Âu (EU), Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và nhà băng Trung ương châu Âu (ECB) giải ngân gói cứu trợ 78 tỷ ơ-rô cho nền kinh tế tổ quốc đang suy giảm nghiêm trọng. Theo số liệu chính thức, nền kinh tế Bồ Đào Nha sẽ suy giảm 2,3% trong năm nay và tỷ lệ thất nghiệp dự báo sẽ tăng lên 18,2%. Trong khi đó, nợ công của Bồ Đào Nha có khả năng sẽ đạt gần 124% GDP vào năm 2014. GDP của Bồ Đào Nha được dự báo có thể giảm năm thứ ba liên tục, với mức giảm 2,3% năm 2013 sau khi đã giảm 3,2% vào năm 2012.

Để đổi lấy gói cứu trợ quốc tế trị giá 78 tỷ ơ-rô, Bồ Đào Nha phải thực hành các cuộc canh tân sâu rộng, trong đó có việc cắt giảm hàng nghìn việc làm trong ngành dịch vụ công, giảm lương của người lao động, cắt bớt các khoản phúc lợi và tăng thuế. Sự kiên quyết trong việc thực hiện các cam kết của Chính phủ Bồ Đào Nha đã nhận được đánh giá cao từ "bộ ba" chủ nợ quốc tế và làm dấy lên hy vọng nước này sẽ rút khỏi gói cứu trợ vào năm 2014, song lại khiến nước này rơi vào cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài suốt hai tuần qua, sau khi hai bộ trưởng trong chính phủ từ nhiệm và phe đối nghịch yêu cầu thay đổi chính sách kinh tế "dây lưng buộc bụng". Chính sách kinh tế khắc khổ của chính phủ đã làm dấy lên làn sóng biểu tình phản đối kéo dài suốt nhiều tháng qua, cũng như khoét sâu dị đồng giữa các đảng phái chính trị của Bồ Đào Nha.

Với quyết định giữ nguyên chính phủ trên, Bồ Đào Nha muốn bộc lộ kiên tâm thực hiện các biện pháp kinh tế khắc khổ. Thủ tướng P.Cô-en-hô còn cam kết trong thời kì sớm nhất, chính phủ sẽ diễn tả một chương trình hành động từ nay đến kỳ bầu cử tiếp theo. Trong kế hoạch cải tổ chính phủ sâu rộng, Thủ tướng Bồ Đào Nha đã bổ dụng lãnh đạo đảng nhỏ CDS - PP trong liên minh cầm quyền P.Po-ta-xơ làm Phó Thủ tướng chính phủ. Theo các nhà phân tích, việc đưa ông Po-ta-xơ, cựu Bộ trưởng Ngoại giao Bồ Đào Nha làm Phó Thủ tướng điều phối các cuộc thương thảo với nhóm "bộ ba" chủ nợ, được coi là điều kiện then chốt nhằm hàn gắn rạn nứt có nguy cơ khiến việc dùng gói cứu trợ dành cho quốc gia này đi chệch hướng. Nhằm tăng cường sự hiện diện của đảng CDS-PP trong chính phủ, Thủ tướng Bồ Đào Nha còn bổ dụng chuyên gia kinh tế A.Li-ma, một chính trị gia thuộc đảng CDS-PP, ra cái vẻ trưởng Kinh tế. Theo thông báo từ văn phòng Tổng thống, cựu Phó Thủ tướng R.Ma-sê-tê thuộc đảng Dân chủ tầng lớp trong liên minh cầm quyền, được bổ nhậm vờ trưởng Ngoại giao nước này. Một bộ mới gánh vác về năng lượng, môi trường và chính sách lãnh thổ cũng được thành lập dưới sự điều hành của Bộ trưởng G.Xin-va.

Dù rằng đảng CDS-PP của ông Po-ta-xơ đã có nhiều ghế hơn trong chính phủ bây chừ, song đảng này vẫn bác bỏ một số biện pháp "thắt lưng buộc bụng", khiến các nhà đầu tư lo ngại chung quanh kế hoạch của chính phủ dưới sự điều hành của tân Bộ trưởng Tài chính M.An-bu-kê-rơ-kê mới được bổ nhậm hồi đầu tháng 7, thay thế ông V.Ga-xpa-rơ, nhân vật được coi là "kiến trúc sư" cho những cụ củng cố ngân sách của Bồ Đào Nha. Thủ tướng Cô-en-hô nhấn mạnh rằng, dù niềm tin của người dân dành cho chính phủ trong hai năm qua có suy giảm ít nhiều, song ông cam kết sẽ cụ để khôi phục lại bằng quyết tâm của chính phủ thực hiện đến cùng chương trình tương trợ. Chưng nhiều ý kiến cho rằng chính sách kinh tế khắc khổ do chính phủ đề ra là cực đoan, Thủ tướng Cô-en-hô khẳng định chính sách này rất cấp thiết trong bối cảnh khó khăn hiện của Bồ Đào Nha, bởi vậy cần phải nối đẩy mạnh các cuộc canh tân.

Ngày 30-7, Chính phủ Bồ Đào Nha đã vượt qua cuộc bỏ phiếu tín nhiệm tại QH nước này. Với mong muốn khôi phục niềm tin của người dân Bồ Đào Nha, Thủ tướng Cô-en-hô nhấn mạnh ưu tiên hàng đầu của chính phủ giờ là duy trì ổn định chính trị để thực hiện đầy đủ những cam kết của Li-xbon với các chủ nợ quốc tế, nhằm đổi lấy cứu trợ. Ông cũng kêu gọi các đảng phái chính trị núm tìm ngôn ngữ chung để mau chóng đưa sơn hà thoát khỏi tình trạng khủng hoảng kinh tế tối dạ giờ.

BÌNH YÊN