(Tiếp theo và cập nhật hết) (*) Bài 2: Nâng cao năng lực và hiệu quả công việc

Cần quan tâm, "lắng nghe, thấu hiểu" Huyện Tây Giang (Quảng Nam) là nơi có sự quan hoài, đầu tư, tạo điều kiện giúp chiến sĩ thực hiện nhiệm vụ; đội viên gắn bó, đoàn kết với quần chúng. # Và chính quyền địa phương. Nhưng Chủ tịch UBND huyện Tây Giang Bhling Mia cương trực mong: Trình độ chuyên môn của cán bộ xã hồ hết chưa đạt chuẩn theo quy định, công tác phối hợp của một số cán bộ xã với Phó Chủ tịch UBND xã mới chưa được tốt, gây khó khăn trong việc giải quyết công việc. Ý thức, bổn phận trong công việc của một số cán bộ xã chưa cao, làm việc chưa đảm bảo giờ giấc, nhiều công việc liên tưởng những bộ phận do đội viên đảm đương bị đùn đẩy trách nhiệm. Dù rằng không có sự phản hồi trực tiếp nhưng một số cán bộ xã bất đồng quan điểm, chưa ủng hộ, quý trọng ý kiến của đội viên khi về công tác tại xã. Nhưng những trình bày như vậy đều được UBND huyện quan hoài theo dõi, giải quyết kịp thời. Tại Hội nghị sơ kết Dự án (tháng 6-2013), nhiều đại biểu có mặt đã rất băn khoăn với quan điểm nhận xét đội viên của chủ toạ UBND xã Quản Bạ (Quản Bạ, Hà Giang). Mặc dù được cấp ủy, chính quyền xã đánh giá là hoàn thành tốt nhiệm vụ, nhưng chiến sĩ nói trên vẫn bị đồng chí chủ toạ UBND xã nhận xét, phê bình khá nặng nề. Có thể đó chưa phải là cách đánh giá, động viên hạp của lãnh đạo cấp ủy, chính quyền xã ở thời khắc đội viên mới về công tác tại địa phương, vì việc làm đó dễ dẫn tới sự tác động tâm lý không tốt đối với đội viên... Trong quá trình can dự công tác với Chủ tịch UBND huyện Phước Sơn (Quảng Nam), chúng tôi đã gặp rất nhiều khó khăn và Mặc dù đã đến được hai xã Phước Hòa và Phước Năng để tìm hiểu hoạt động của đội viên, nhưng cho đến nay vẫn chưa thể đàm luận ý kiến với lãnh đạo cao nhất của UBND huyện này. Cán bộ Văn phòng UBND huyện Phước Sơn cho biết, việc triển khai Dự án chỉ độc nhất vô nhị chủ toạ UBND huyện nắm được nội dung, những cán bộ khác đều không biết rõ về việc này. Dự án được khai triển tại 10 xã của huyện Phước Sơn hơn một năm nay, nhưng đến nay chủ toạ UBND huyện mới chỉ gặp các đội viên duy nhất một lần. Nhiều đội viên cần đến sự chỉ đạo, chỉ dẫn hoặc có những đề xuất, kiến nghị trong thực hành nhiệm vụ nhưng vẫn chưa tìm được thời cơ để đề đạt với UBND huyện. Có thể sự chưa sâu sát đối với việc triển khai Dự án của lãnh đạo huyện Phước Sơn là nguyên do xảy ra tình trạng một số ít cán bộ, công chức xã chưa thật sự ủng hộ đội viên trong quá trình thực hành nhiệm vụ. Trong các buổi làm việc, trò chuyện với các Phó Chủ tịch UBND xã trẻ và các đồng chí lãnh đạo các địa phương có Dự án 600, chúng tôi nhận thấy, việc họp mặt các Phó Chủ tịch UBND xã trẻ mới nhận công tác không chỉ đơn thuần là lắng tai, giải quyết những băn khoăn của họ trong thực tại công tác mà qua một lời thăm hỏi, cổ vũ của lãnh đạo huyện sẽ giúp các bạn trẻ "hâm nóng" bầu nhiệt huyết cống hiến, để họ biết rằng trong khó khăn luôn có sự giúp đỡ, tương trợ của chính quyền địa phương. Trong khi, ở nhiều nơi việc gặp được lãnh đạo huyện là chuyện "hiếm", thì ở một số nơi, khi Phó Chủ tịch UBND xã trẻ khai triển mô hình mới, đồng chí Chủ tịch UBND huyện chủ động dành thời gian về tận xã để dự khai trương, coi xét và hỗ trợ mô hình tiếp kiến phát triển... Trong phân công nhiệm vụ, lãnh đạo cấp ủy, chính quyền một số nơi phân công lĩnh vực đảm trách chưa hợp chuyên môn, nghiệp vụ của đội viên, thành ra đội viên chưa phát huy hết khả năng, còn lúng túng trong chỉ đạo, thực hiện do hạn chế về kiến thức. Tại xã Phước Hòa (Phước Sơn, Quảng Nam), chiến sĩ Lê Thị Sen (SN 1987, dân tộc Sán Dìu) tốt nghiệp Khoa Kinh tế (Trường đại học Kinh tế Đà Nẵng), nhưng khi nhận nhiệm vụ, UBND xã lại phân công đảm nhiệm mảng văn hóa - tầng lớp. Tuy có nhiều cố kỉnh, cầm cố và được cấp ủy, chính quyền ghi nhận, song chiến sĩ Lê Thị Sen khó có thể phát huy hết năng lực nếu vẫn phải thử thách trong môi trường không phù hợp khả năng và chuyên môn được đào tạo. Có những chiến sĩ sau gần hai năm đảm đương cương vị Phó Chủ tịch UBND xã nhưng vẫn chưa thể hiểu hết những điều bà con nói khi bàn luận bằng tiếng địa phương; thậm chí, có chiến sĩ khi đến với dân hay dự các cuộc họp thôn còn phải nhờ người khác thông dịch giúp... Đối với một số chiến sĩ chưa được bố trí công việc đảm nhiệm đúng với chuyên ngành được đào tạo thì họ đã gặp không ít khó khăn, thậm chí là lúng túng, bị động khi phải đối mặt giải quyết những vấn đề bức xúc, liên hệ đời sống quần chúng. # Do chưa nắm được các quy định của pháp luật, chưa hiểu thực chất vấn đề. Đối với công tác quy hoạch, bố trí, sử dụng đội viên sau khi hoàn thành nhiệm vụ, nhiều địa phương còn bỏ ngỏ do chưa có chủ trương, hướng dẫn cụ thể của các cơ quan hệ trọng. Theo tìm hiểu của chúng tôi, rất nhiều các địa phương đều có kiến nghị về việc tuyển dụng chiến sĩ sau khi Dự án kết thúc. Chủ tịch UBND một số huyện cho biết: Vấn đề tuyển dụng hay không tuyển dụng chiến sĩ sau khi kết thúc Dự án là băn khoăn chưa có câu trả lời cụ thể. Nếu không sớm có kế hoạch rõ ràng, có thể dẫn tới việc triển khai Dự án không đạt hiệu quả rút cuộc như mong muốn. Tuy nhiên, nhiều huyện đã có những phương án để chủ động trong việc sử dụng chiến sĩ. Đáng để ý, có huyện chủ trương: Đối với những chiến sĩ hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, có thể trong quá trình thực hành hoặc sau khi kết thúc Dự án, huyện sẽ lấy phiếu tín nhiệm và đề bạt ngay tại chỗ và xác định đây là bước đột phá trong chiến lược quy hoạch, đào tạo cán bộ của địa phương. Trong thực tiễn triển khai Dự án 600, có những xã mặc cả cấp ủy và chính quyền đều gặp lúng túng sau khi tiếp thu các Phó chủ toạ UBND xã về làm việc. Trong đó, đáng để ý là sự phân công nhiệm vụ ở một số nơi chưa xác thực, nhất là giao nhiệm vụ không đúng chuyên ngành đào tạo, gây khó khăn cho chiến sĩ và ảnh hưởng tiêu cực chất lượng hoạt động của các trí thức trẻ. Thậm chí, có lãnh đạo xã khi kết nạp đã đồng ý cho Phó chủ toạ UBND xã trẻ tự chọn công việc đảm trách Mặc dù không đúng với chuyên ngành được đào tạo. Về phía đội viên, đa số thực hiện tốt nhiệm vụ, nhưng vẫn còn nhiều người chưa phát huy hết khả năng, chưa chủ động, kịp thời tham vấn giúp cấp ủy, chính quyền về lĩnh vực mình đảm trách. Công tác tổ chức thực hành nhiệm vụ còn lúng túng; chưa dứt khoát, mạnh bạo trong giải quyết công việc; tác phong làm việc thiếu khoa học, có lúc chưa trang nghiêm... Tiếp chuyện tăng cường trí thức trẻ về với xã nghèo Các tỉnh thuộc phạm vi của Dự án có địa hình phức tạp, diện tích tự nhiên rộng nhưng bị chia cắt, núi non hiểm trở, liên lạc khó khăn, nhất là trong mùa mưa lũ. Dân cư cốt tử là đồng bào dân tộc thiểu số, sống rải rác ở các địa bàn vùng sâu, vùng xa; kết cấu hạ tầng kém cỏi, kinh tế chậm phát triển, tỷ lệ hộ nghèo cao; an ninh thứ tự tiềm tàng nhiều vấn đề phức tạp; trình độ dân trí không đồng đều, tồn tại nhiều phong tục, tập quán lạc hậu... Bên cạnh đó, hệ thống chính trị một số nơi còn yếu, trình độ năng lực và cơ cấu hàng ngũ cán bộ cơ sở chưa đồng đều và hạn chế, thiếu cán bộ cơ sở có trình độ khoa học, kỹ thuật để chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ. Có xã ở Quảng Nam chỉ khi có Dự án 600 mới lần đầu đón nhận cán bộ xã có trình độ đại học; có xã hầu hết các cán bộ trong nhiều năm không hề biết đến bàn phím máy vi tính và chẳng thể soạn nổi một văn bản hành chính đơn giản. Đáng để ý, có nơi trong thời kì dài cán bộ xã hầu như chơi hề tiếp xúc với dân; trong giờ làm việc, nhiều người thẳng thớm trong tình trạng say rượu thành ra chẳng thể giải quyết được công việc cho nhân dân... Bên cạnh đó, tình trạng làm việc không đúng giờ, bắt bà con đợi hàng tiếng đồng hồ chỉ vì một chữ ký đã từng diễn ra khá phổ quát... Tuy nhiên, tình trạng trên đã được giải quyết bước đầu kể từ khi có mặt các Phó chủ toạ UBND xã trẻ với tác phong làm việc năng động, tâm huyết... Tây Giang cũng như nhiều huyện nghèo khác, đều có nhu cầu về việc kéo dài thời gian thực hành Dự án. Trong kiến nghị gửi tới Chính phủ mới đây, huyện Tây Giang giãi tỏ mong muốn Dự án được thực hiện đến năm 2020, để chiến sĩ đấu công tác tại xã; giúp cấp ủy, chính quyền và nhân dân ổn định và phát triển ở các lĩnh vực văn hóa, xã hội, an ninh - quốc phòng. Tỉnh Quảng Nam và nhiều địa phương khác trong cả nước, cùng với cố gắng triển khai tốt Dự án, đang đấu đưa lực lượng trí thức trẻ về công tác tại những xã nghèo và có hướng quy hoạch vào những vị trí trưởng các ngành ở cấp xã. Có thể thấy, nhu cầu về dùng trí thức trẻ trong phát triển kinh tế - xã hội tại những nơi khó khăn là rất lớn. Tuy nhiên, để nhân rộng Dự án, trước mắt cần khắc phục những hạn chế trong triển khai thực hiện. Thảo luận ý kiến với cấp ủy, chính quyền địa phương và cá nhân từng chiến sĩ tại các tỉnh Nghệ An, Quảng Nam, Thanh Hóa... Có thể nhận thấy: Để khai triển tốt Dự án trong thời gian tới, cấp ủy, chính quyền các cấp cần tụ hợp quan hoài hơn nữa, hỗ trợ để chiến sĩ có điều kiện làm việc tốt, phát huy khả năng bản thân; nhất là kịp thời thực hiện chế độ, chính sách và luôn làm việc, trao đổi với đội viên trong thời kì mới nhận nhiệm vụ. Quan hoài giúp chiến sĩ mau chóng nắm bắt kế hoạch phát triển kinh tế - từng lớp của địa phương, hiểu sâu chương trình công tác; nắm vững phương thức dùng kinh phí địa phương theo lĩnh vực công tác... Đồng thời, tổ chức thẳng, liên tiếp việc tập huấn nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, kỹ năng quản lý nhà nước, quản lý chuyên ngành cho đội viên. Tạo dịp, điều kiện giúp đội viên được giao lưu, học hỏi mô hình hay, cách làm sáng tạo, luận bàn kinh nghiệm công tác từ thực tiễn. Lãnh đạo các ngành, các cấp cần định kỳ xúc tiếp, nắm bắt, kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc của đội viên. Đồng thời, luôn thẩm tra, giám sát để đánh giá hiệu quả hoạt động để có điều chỉnh chính sách phù hợp, kịp thời và chuẩn xác ở các giai đoạn triển khai Dự án tiếp theo. Lãnh đạo các huyện cần làm tốt công tác tư tưởng đối với chính quyền xã, giúp hệ thống chính trị ở cơ sở nhận thức đầy đủ ý nghĩa thiết thực và tầm quan trọng của chủ trương đưa lực lượng trí thức trẻ về công tác tại xã, là nhằm đóng góp, cống hiến cho địa phương. Nên chi, cấp ủy, chính quyền cần tạo cơ chế để họ phát huy khả năng tư duy, sáng tạo; trong đó có thể phải ưng ý cả những thí nghiệm và thất bại trong triển khai thực hành các dự án phát triển. Cấp ủy, HĐND và UBND cấp xã cần vận động để cán bộ, đảng viên, công chức đồng thuận với đội viên trong thực hành nhiệm vụ. Trong thực tiễn, công việc hằng ngày giữa chiến sĩ và cán bộ, công chức xã không tránh khỏi nảy những va, những tác động về tâm lý đối với những người đã cống hiến, làm việc tại địa phương lâu năm. Nếu không điều hòa, xử lý khéo léo# dễ dẫn tới sự bất hợp tác, cô lập, chống đối đội viên - những cán bộ trẻ, mới được giao trọng trách tại địa phương. Đối với chiến sĩ, cần nhanh chóng, chủ động tiếp cận công việc; nắm chắc quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - tầng lớp, ngân sách hoạt động các cấp. Đi đầu trong khai phá tiềm năng công nghệ thông tin; không ngại khó, bám sát địa bàn, gần gụi, gắn bó với nhân dân. Mạnh dạn đề xuất, bền chí và quyết tâm cùng với tập thể lãnh đạo thực hiện thành công nhiệm vụ đã đề ra. Để khẳng định uy tín và năng lực công tác của mình, các Phó Chủ tịch UBND xã trẻ cần đề xuất, tham mưu và tổ chức khai triển những công việc, mô hình cụ thể, thiết thực, gắn liền với sự phát triển trong sản xuất, trong đời sống của bà con, nhân dân. (*) Xem Báo nhân dân từ số ra ngày 1-8-2013. Bài và ảnh: SONG LINH, MẠNH DƯƠNG