 TS Lê Hồng Sơn - Cục trưởng Cục thẩm tra văn bản quy phạm pháp luật - Bộ Tư pháp.- Thưa ông, trong thời gian qua xuất hiện khá nhiều văn bản quy bất hợp pháp luật (VBQPPL) khôn xiết trái ngang và những đề xuất rất phi thực tiễn từ các cơ quan chức năng, như: Quy định chỉ được bán thịt trong vòng 8 tiếng sau khi giết thịt của Bộ NNPTNT; cộng điểm cho bà mẹ VNAH khi thi đại học của Bộ GDĐT; CMTND phải ghi cả tên bố, tên mẹ, đi xe phải đi xe chính chủ của Bộ Công an... Vậy đâu là nguyên cớ?
- Tôi có thể khẳng định ngay là trình độ của các cán bộ tư vấn ban hành VBQPPL của một số cơ quan còn hạn chế, thậm chí có những đề xuất, ban hành rất ấu trĩ, quan tiền, phi thực tại như nhiều người đã thấy. Đành rằng để nắm bắt được thực tiễn đưa vào luật không phải là dễ dàng, nhưng không nên mà những người đề xuất, tư vấn, trình, ký VBQPPL ở trên mây, trên gió, chả biết đâu là nhu cầu thực thụ để trình, ban hành các VBQPPL cho chuẩn. Một vấn đề nữa dẫn đến xảy ra tình trạng này là cơ chế khen thưởng, xử lý ở lĩnh vực này cũng không rõ ràng. Người làm tốt thì không được khen thưởng kịp thời, người làm chưa tốt thì cũng chẳng sao cả, thậm chí làm sai cũng chẳng bị kỷ luật gì.
- Có nhiều quan điểm cho rằng việc đề xuất, ban hành những văn bản sai lầm nhiều khi xuất phát từ ích lợi nhóm, ông đánh giá thế nào về quan điểm này và cách xử lý?
- Hiện tượng lobby chính sách thì ở đâu cũng có và nó xuất hiện ở bất cứ nhà nước và thiết chế chính trị nào. Nhưng với những nước phát triển, họ có cơ chế giám sát và xử lý thẳng cánh đối với những VBQPPL ban hành trái thẩm quyền, trái nội dung, phi thực tế, như thành lập tòa án hiến pháp để cơ quan này xử lý thảy những văn bản quy phạm pháp luật được cho là đi ngược với ý thức và quy định của hiến pháp. Còn ở nước ta, cơ chế giám sát và xử lý các VBQPPL sai lầm chưa rõ ràng. Có những văn bản sau khi được ban hành, ai cũng thấy rằng nó có vấn đề, nhưng ngăn chặn, xử lý như thế nào là cả một vấn đề.
Tôi cho rằng muốn ngăn chặn được nó, thì khâu soạn thảo văn bản phải minh bạch, được lấy ý kiến rộng rãi trong quần chúng. #. Trường hợp đã ban hành mới phát hiện ra sai lầm thì phải xử lý ngay, thật nghiêm khắc, không thể có kiểu khi thấy dư luận bức xúc thì mới từ từ huỷ bỏ. Nếu phát hiện việc cố tình tư vấn, ban hành văn bản sai trái để phục vụ ích cho một số người, một nhóm người, gây thiệt hại cho xã hội thì cần phải quy nghĩa vụ hình sự, bởi nếu chúng ta không kịp thời ngăn chặn những trường hợp này sẽ rất hiểm nguy cho xã hội. Theo tôi, đây là loại tội hiểm nguy bởi nó tác động, chi phối để kiếm lợi ích ngay từ khâu thể chế chính sách.
- Hiện việc xử lý VBQPPL sai chỉ dừng ở mức thu hồi, hủy bỏ rồi làm lại. Vậy có quy định nào buộc phải đền bù thiệt hại cho dân vì các loại văn bản sai trái nói trên, thưa ông?
- Đây đúng là một vấn đề rất đáng lưu tâm, nhưng thật đáng tiếc là Luật nghĩa vụ đền bù của nhà nước đã không xác lập trách nhiệm đền bù thiệt hại cho người dân khi cơ quan nhà nước ban hành VBQPPL sai trái. Tôi cho rằng, vấn đề này cũng cần phải nghiên cứu để đảm bảo nguyên tắc quốc gia pháp quyền.
-Trân trọng cảm ơn ông!
Việc ưu tiên cộng điểm thi đại học, cao đẳng: Bộ GDĐT đã sửa vẫn còn sai
Ngay sau khi nhận được thông tin băn khoăn của dư luận về quy định bổ sung “đối tượng ưu tiên” trong tuyển sinh tại thông tư 24 của Bộ GDĐT, Thứ trưởng Bộ GDĐT Bùi Văn Ga đã ký ban hành thông tư số 28 về việc huỷ bỏ đối tượng ưu tiên quy định tại thông tư số 24. Trong đó, chỉ huỷ bỏ ưu tiên trong tuyển sinh đối với 3 đối tượng là bà mẹ VN anh hùng; người hoạt động cách mạng trước ngày 1.1.1945; người hoạt động cách mệnh từ ngày 1.1.1945 đến ngày khởi nghĩa tháng 8 năm 1945. Còn các đối tượng là con của người hoạt động cách mệnh, hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù, đày; con của người hoạt động kháng chiến giải phóng, dân tộc, bảo vệ giang sơn và làm nghĩa vụ quốc tế vẫn được giữ nguyên chế độ hưởng ưu tiên cộng điểm thi ĐH.
Cục soát VBQPPL thấy rằng việc Bộ GDĐT vẫn giữ ưu tiên trong tuyển sinh đối với 2 đối tượng trên là hoàn toàn trái với quy định của Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mệnh, đồng thời mang tính bất hợp lý cao. Vì vậy, hiện Cục Kiểm tra VBQPPL đã gửi ít nhanh lên lãnh đạo Bộ Tư pháp để xin ý kiến chỉ đạo về việc này.Uyên Minh |
|
