Chuyện "Khoán 10" trong lĩnh vực sự nghiệp công lập

Phó thủ tướng Vũ Văn Ninh vừa có kết luận về đổi mới hoạt động các đơn vị sự nghiệp công lập. Kết luận này khẳng định, việc khai triển đổi mới cơ chế hoạt động đơn vị sự nghiệp công lập và đẩy mạnh từng lớp hóa dịch vụ sự nghiệp công là vấn đề khó, phức tạp nhưng phải quyết tâm thực hiện. Thứ trưởng Bộ Tài chính, bà Nguyễn Thị Minh: "Bộ Tài chính đang phối hợp với các bộ ngành hoàn thiện Nghị định quy định cơ chế hoạt động và cơ chế tự chủ, tự chịu nghĩa vụ đối với đơn vị sự nghiệp công lập" . Kết luận nêu rõ, trong thời gian vừa qua, các bộ, ngành đã hăng hái thực hiện nhiều giải pháp đổi mới và đã đạt được những kết quả nhất định, tuy nhiên vẫn chưa có chuyển biến rõ nét so với quá trình đổi mới, cổ phần hóa doanh nghiệp quốc gia. Việc triển khai đổi mới cơ chế hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập nhằm mục tiêu phát triển cả về số lượng và chất lượng dịch vụ sự nghiệp công; thực hiện tốt hơn chính sách điều tiết thu nhập, bảo đảm công bằng xã hội; cuốn thêm nguồn tài chính để đầu tư phát triển hoạt động dịch vụ sự nghiệp công. Các bộ, cơ quan đã có nhiều nghiên cứu, đề xuất đổi mới cơ chế hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập thuộc ngành, lĩnh vực quản lý. Tuy nhiên, tiến độ còn chậm, vì đây là vấn đề khó, một số bộ, cơ quan chưa quyết tâm cao trong một số lĩnh vực để tạo được sự đồng thuận trong từng lớp, nhất là việc điều chỉnh chế độ thu học phí, viện phí. Trước thực tế này, Phó thủ tướng Vũ Văn Ninh giao Bộ Tài chính khẩn trương nghiên cứu, xây dựng cơ chế chuyển đơn vị sự nghiệp sang hoạt động như doanh nghiệp và cổ phần hóa đơn vị sự nghiêp công lập đã được Thủ tướng Chính phủ giao. Các bộ, cơ quan tổng kết việc triển khai cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm, cơ chế thử nghiệm quốc gia đặt hàng của ngành, lĩnh vực trong thời gian qua; đồng thời đề xuất các nội dung đổi mới, trong đó cần làm rõ nội dung đổi mới về cơ chế tài chính, tiền lương và quản lý biên chế cần lao; tổ chức phân loại đơn vị sự nghiệp (loại đơn vị sự nghiệp hoạt động như doanh nghiệp, loại tự bảo đảm tổn phí hoạt động thẳng tuột, loại ngân sách nhà nước hỗ trợ kinh phí hoạt động...). Theo bẩm kiểm toán năm 2012 vừa được Kiểm toán quốc gia công bố, căn nguyên cơ bản của việc các đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện quyền tự chủ, tự chịu bổn phận về nhiệm vụ, tổ chức bộ máy biên chế và tài chính hoạt động chưa hiệu quả là do nhiều đơn vị sau khi nhận tự chủ có số thu thấp, không ổn định, xác định tự chủ tài chính chưa phù hợp với thực tiễn về nguồn thu và nhiệm vụ chi, thực hiện cơ chế tự chủ một phần hoài liền tù tù tại nhiều đơn vị còn bất cập… “Ngoài ra, tại không ít đơn vị tự chủ về biên chế, tài chính, xây dựng cơ chế xài nội bộ không hạp trong khi cơ quan chủ quản chưa kịp thời tổ chức, đánh giá nguồn thu, nhiệm vụ chi để giao cơ chế tự chủ tài chính trong tuổi tự chủ mới; việc thẩm định nguồn thu, nhiệm vụ chi của cơ quan chủ quản chưa sát với thực tại hoạt động của từng đơn vị cũng hạn chế hiệu quả hoạt động của đơn vị sự nghiệp nhận tự chủ”, ông Đào Văn Dũng, Vụ trưởng Vụ Tổng hợp, Kiểm toán quốc gia cho biết. Trước đó, vào ngày 27/5/2013, Hội nghị Trung ương 7 (Khóa XI) cũng đã có kết luận về vấn đề này (Kết luận số 63-KL/TW) khẳng định rõ ý nghĩa, vai trò, nội dung định hướng và sự cần thiết phải thực hiện đổi mới cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập và xác định đây là khâu đột phá. Vì thế, cần có quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, các ngành, các cấp trong việc ban hành cơ chế, chính sách và tổ chức thực hành. Bà Nguyễn Thị Minh, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, Bộ Tài chính đang phối hợp chặt chịa với các bộ ngành nghiên cứu, hoàn thiện Nghị định quy định cơ chế hoạt động và cơ chế tự chủ, tự chịu nghĩa vụ đối với đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực sự nghiệp kinh tế và sự nghiệp khác; khai triển cơ chế thí nghiệm đặt hàng đào tạo và đào tạo chất lượng cao; xây dựng chính sách đổi mới cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính trong lĩnh vực giáo dục theo đúng ý thức đã được các cấp có thẩm quyền kết luận. “Thực hành chính sách đổi mới cơ chế hoạt động, tài chính không phải là để giảm nguồn lực đầu tư từ ngân sách nhà nước mà để ngân sách nhà nước có điều kiện tập trung chăm lo tốt hơn người nghèo, gia đình chính sách trong tiếp cận và hưởng các loại hình dịch vụ sự nghiệp công”, bà Minh phát biểu Nam Kinh