Chủ Nhật, 28 tháng 7, 2013

Giải pháp phát triển nghề trồng nấm

Thị trường tiêu thụ nấm ngày một phát triển và mở mang ra nhiều nhà nước, vùng bờ cõi, chính yếu là: Đức, Hoa Kỳ, Pháp, Nhật Bản… Nghề trồng nấm ở nước ta đã có từ lâu và đạt được những thành tựu đáng kể, đặc biệt ở ĐBSCL có nguồn nguyên liệu rơm phong phú để phát triển SX nấm rơm.

Theo Cục Trồng trọt, cả nước ta SX 16 loại nấm, trong đó các tỉnh phía Nam cốt tử trồng nấm rơm, nấm mộc nhĩ; các tỉnh phía Bắc trồng nấm hương, nấm sò, nấm linh chi. Sản lượng nấm cả nước đạt hơn 250.000 tấn/năm. Kim ngạch XK nấm đạt từ 25 - 30 triệu USD, trong đó XK nhiều nhất là nấm nấm mèo 120.000 tấn, nấm rơm 64.000 tấn.


Nghề trồng nấm rơm ở Đồng Tháp

Tuy nhiên, theo đánh giá của PGS.TS Mai Thành Phụng, Trưởng bộ phận trực Nam bộ, trọng tâm KNQG thì sự phát triển đó vẫn chưa ngang tầm với tiềm năng và lợi thế bởi nước ta có nguồn nguyên liệu phong phú sẵn có, nguồn cần lao dồi dào và điều kiện thời tiết ăn nhập cho nghề trồng nấm phát triển.

Tiêu biểu ở Long An, nghề trồng nấm được hình thành khá sớm, tụ hội tại các huyện: Bến Lức, Thủ Thừa, Châu Thành, Mộc Hóa. Sản lượng nấm rơm đạt 400 tấn/năm, nấm bào ngư 36 tấn/năm, nấm linh chi 2 tấn/năm.

Tại đây, nhiều mô hình trồng nấm được hình thành và mang lại hiệu quả. Đáng để ý là trồng nấm bào ngư trên mạt cưa, trồng nấm rơm; đặc biệt trọng điểm áp dụng tiến bộ KH-CN của tỉnh đang khai triển dự án xây dựng mô hình SX nấm hàng hóa theo hướng công nghiệp.

Tuy nhiên, khó khăn hiện thời của địa phương là nông dân thiếu vốn SX, chưa mạnh dạn đầu tư cơ giới hóa vào SX nấm, chỉ SX nhỏ lẻ, không có doanh nghiệp ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm, cơ sở SX giống là tư nhân nên chất lượng nguồn giống không kiểm soát được.

Đó cũng là thực trạng chung của nhiều địa phương làm ngăn trở bước tiến của nghề trồng nấm. Chị Nguyễn Thị Minh Tấn, chủ nông trại nấm Tấn Hưng ở Bình Dương trăn trở, vì chưa có một tổ chức hay trọng tâm nào có uy tín hướng dẫn nông dân trồng nấm theo quy trình khoa học nên rất khó khăn cho người trồng. Việc đưa ra định hướng giúp người dân cày SX nấm thương phẩm vững chắc, có hệ thống là điều mong mỏi lớn nhất giờ.

Theo PGS.TS Phạm Thành Hổ, Trường ĐH Khoa học tự nhiên, ĐHQG TP.HCM: Trong thời kì tới cần đặt ra những vấn đề cho sự phát triển của nghề trồng nấm, để tìm ra biện pháp hạp, nâng cao hiệu quả. Các uẩn khúc đó có thể là do chưa có hội trồng nấm để tương trợ tích cực cho dân cày, thiếu các đơn vị nghiên cứu chuyên ngành, thị trường tiêu thụ trong nước vẫn chưa ổn định...

Ông Lê Hồng Vinh, PGĐ trọng điểm Công nghệ sinh học thực vật, Viện Di truyền nông nghiệp cho rằng: Để phát triển SX nấm bền vững, hướng tới một ngành hàng có thương hiệu mạnh thì nhất quyết phải trang bị kiến thức cho người SX, đào tạo và tập huấn nghiệp vụ về công tác quản lý, tổ chức SX nấm, tăng cường công tác xúc tiến thị trường.

Bên cạnh đó là đa dạng hóa chủng loại và xây dựng kế hoạch SX khép kín, tổ chức SX nấm ở một vùng với quy mô lớn nhằm tạo ra sản phẩm ổn định, thúc đẩy tiêu thụ.

Nhiều ý kiến tại hội nghị cũng được đưa ra trong buổi tọa đàm, cung cấp nhiều thông báo hữu dụng để nghề trồng nấm càng ngày càng phát triển, góp phần đạt đích SX 400.000 tấn nấm các loại vào năm 2015 và 1 triệu tấn vào năm 2020; giải quyết việc làm cho 1 triệu lao động như kế hoạch Cục trồng trỉa đã đề ra.

Cần hình thành ngành SX nấm theo hướng hàng hóa, hội tụ, quy mô công nghiệp; từng bước Ứng dụng công nghệ cao, có sự gắn kết chặt chẽ từ khâu nghiên cứu, SX, bảo quản, chế biến đến tiêu thụ, tạo thương hiệu nấm Việt Nam trên thị trường quốc tế.